قوانین ورزش والیبال

قوانین والیبال مجموعه‌ای از مقررات است که نقش اصلی را در حفظ نظم، برقراری عدالت و اطمینان از جریان صحیح مسابقه ایفا می‌کند. این قوانین، راهنمایی‌های لازم برای نحوه برگزاری بازی، مسئولیت‌های بازیکنان و داوران، و نحوه برخورد با موارد مختلف در طول مسابقه را مشخص می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که بازی عادلانه و منظم برگزار می‌شود . برای ادامه مطلب با سایت مجله ورزشی یازده اسپرت همراه باشید.

Table of Contents

قوانین بازی در زمین والیبال

والیبال یک ورزش تیمی هیجان‌انگیز و پرطرفدار است که رقابت و جذابیت را در فضایی منظم و عادلانه به نمایش می‌گذارد. این نظم و عدالت نتیجه‌ی مجموعه‌ای کامل و دقیق از قوانین است که پایه و اساس بازی را تشکیل می‌دهد و تضمین می‌کند که مسابقات با رعایت اصول منصفانه و هماهنگ برگزار شوند.

قوانین والیبال

قوانین والیبال شامل تمامی جنبه‌های مربوط به بازی است، از نحوه‌ی شروع هر رالی با سرویس و فرآیند تعویض بازیکنان گرفته تا اصول دفاع، دریافت و نقش‌های خاص مانند لیبرو. پیروی دقیق و منطبق بر این قوانین، نه تنها باعث بهبود عملکرد تیمی می‌شود، بلکه سرعت بازی را افزایش می‌دهد و عدالت در جریان مسابقه را حفظ می‌کند.

قوانین بازی والیبال

در والیبال، داشتن دانش و درک عمیق از قوانین بازی برای همه اعضای تیم و افراد درگیر، از جمله بازیکنان، مربیان، داوران و تماشاگران، ضروری است. تسلط بر این قوانین نه تنها سطح کیفی مسابقه را افزایش می‌دهد، بلکه باعث کاهش احتمال بروز خطاهای فنی و اشتباهات داوری می‌شود، و در نتیجه، فضای بازی منصفانه و حرفه‌ای‌تر را ایجاد می‌کند.

دفاع در والیبال  

در مسابقات والیبال، دفاع و دریافت نقش‌های کلیدی و تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند. در حالی که حملات تهاجمی به پیشرفت و برتری تیم کمک می‌کنند، دفاع و دریافت بیشتر جنبه‌هایی واکنشی دارند و موفقیت در آن‌ها به توانایی بازیکنان در تصمیم‌گیری سریع، واکنش سریع و مهارت در اجرای تکنیک‌های خاص بستگی دارد. این مهارت‌ها، کنترل و هماهنگی تیم را در مقابل حملات حریف تضمین می‌کند و نقش مهمی در نتیجه نهایی مسابقه ایفا می‌نماید.

قانون دفاع در والیبال  

در والیبال، دفاع نقش مهمی در مقابله با حملات حریف دارد و به‌خصوص در قالب دفاع روی تور (بلوک)، تلاش می‌کند تا قدرت ضربات مهاجمین، به ویژه آبشارهای آنان، خنثی یا کاهش یابد. در مقابل، دریافت وظیفه واکنش سریع به سرویس‌ها و حملات حریف را بر عهده دارد، و هدف آن حفظ جریان بازی، جلوگیری از توقف و فراهم کردن فرصت مناسب برای سازماندهی حمله تیم خود است. این دو عنصر، کلید موفقیت در کنترل و برتری در مسابقه هستند.

قوانین سرویس والیبال

قوانین سرویس والیبال

در والیبال، سرویس آغازگر هر رالی است و اجرای صحیح آن نقش کلیدی در کسب امتیاز دارد. در این راهنما، قوانین مربوط به سرویس به صورت دقیق و روان شرح داده شده است:

۱. جایگاه و حالت استقرار بازیکن سرویس‌زن:

بازیکن باید در «منطقه سرویس»، که در انتهای زمین و پشت خط انتهایی (خط سرویس) قرار دارد، قرار گیرد. در زمان ضربه زدن به توپ، هیچ‌یک از قسمت‌های بدن نباید خط سرویس را لمس کند یا از آن عبور کند. اگر بازیکن قبل از ضربه پا یا قسمتی از بدن خود را روی خط قرار دهد، داور خطا اعلام می‌کند و امتیاز به تیم مقابل تعلق می‌گیرد.

۲. انواع سرویس‌ها و محدودیت‌ها:

بازیکنان می‌توانند از انواع سرویس مانند سرویس ایستاده، سرویس روی‌توری و سرویس پرشی بهره ببرند. اما باید دقت داشت که هیچ‌کدام از این تکنیک‌ها نباید منجر به نقض قوانین پایه سرویس شوند. اگر سرویس خیلی کوتاه باشد و در داخل زمین تیم سرویس‌زننده فرود آید، این خطا محسوب می‌شود.

همچنین، بازیکن در لحظه ضربه مجاز است پاهای خود را روی خط قرار دهد، ولی نباید قبل از تماس با توپ از خط عبور کند. پس از تماس پا با زمین، ورود به زمین بلامانع است.

قوانین سرویس زدن والیبال

۳. ترتیب و نوبت سرویس:

هر تیم باید بر اساس «آرایش چرخشی» که در ابتدای هر ست مشخص شده است، سرویس بدهد. اگر بازیکن سرویس را خارج از نوبت بزند، یعنی سرویس توسط فردی که نوبت او نیست، خطای چرخش رخ داده و امتیاز به نفع تیم مقابل ثبت می‌شود. پس از هر چرخش قانونی، بازیکن جدید در موقعیت سرویس قرار می‌گیرد و نوبت به او می‌رسد.

۴. روش صحیح ضربه زدن به توپ:

بازیکن باید توپ را با کامل‌ترین شکل و با استفاده از «دست یا هر قسمت از بازو» به توپ ضربه بزند. در مقابل، گرفتن، پرتاب کردن یا نگه داشتن توپ به جای ضربه زدن، خطا محسوب می‌شود. پس از سوت داور، بازیکن حداکثر ۸ ثانیه فرصت دارد تا سرویس خود را انجام دهد؛ هر تأخیر بیشتر، منجر به از دست رفتن امتیاز سرویس می‌شود. بازیکن تنها یک فرصت برای زدن سرویس دارد و برخلاف برخی ورزش‌ها، تکرار مجدد (پرتاب دوم) مجاز نیست. همچنین، اگر در حین پرش یا پرتاب توپ، بازیکن دچار اشتباه شود و نتواند سرویس کند (حتی اگر توپ را لمس نکند)، این عمل خطا محسوب می‌شود.

قانون سرویس در والیبال

۵. عبور توپ از تور و ورود به زمین حریف: سرویس باید از بالای تور عبور کند و به طور مستقیم وارد زمین تیم مقابل شود تا بازی ادامه یابد. در صورتی که توپ به تور برخورد کند ولی پس از آن عبور کرده و وارد زمین حریف شود، بازی ادامه پیدا می‌کند، مشروط بر اینکه خطای دیگری مانند خطای نوبت یا قرارگیری نادرست رخ نداده باشد. اما اگر توپ پس از برخورد با تور وارد زمین حریف نشود یا در داخل زمین تیم سرویس‌زن فرود آید، این عمل خطا محسوب می‌شود و امتیاز به نفع تیم مقابل اعلام می‌گردد.

سرویس در والیبال

در والیبال، سرویس نقش اساسی و کلیدی در شروع هر رالی دارد و یکی از مهم‌ترین عناصر بازی محسوب می‌شود. این حرکت، که توسط یک بازیکن به تنهایی انجام می‌گیرد، توپ را وارد جریان مسابقه می‌کند و فرصت بی‌نظیری برای تاثیرگذاری مستقیم بر روند بازی فراهم می‌سازد.

بر خلاف سایر تکنیک‌های والیبال که نیازمند همکاری تیمی هستند، سرویس یک حرکت کاملاً فردی است که به کنترل و مهارت بازیکن بستگی دارد. این خصیصه، سرویس را به ابزاری استراتژیک تبدیل کرده است، زیرا نه تنها شروع بازی را تسهیل می‌کند، بلکه با فشار آوردن بر تیم مقابل، موقعیت برتری را برای تیم سرویس‌زننده رقم می‌زند.

سرویس زدن والیبال

در سطح حرفه‌ای والیبال، سرویس نقش مهم و تاثیرگذاری در شروع و پیشبرد بازی دارد و معمولاً به عنوان اولین حرکت تهاجمی تیم محسوب می‌شود. یک سرویس دقیق و حساب‌شده می‌تواند ساختار دفاعی تیم مقابل را برهم زده، هماهنگی و تمرکز بازیکنان دریافت‌کننده را مختل کند و در بسیاری از موارد منجر به کسب امتیاز مستقیم گردد. به همین دلیل، بازیکنان حرفه‌ای تمرینات ویژه‌ای را برای بهبود مهارت‌های خود در زمینه سرویس انجام می‌دهند.

این تمرینات شامل تنوع در تکنیک‌های سرویس، هدف‌گیری دقیق محل فرود توپ، تنظیم سرعت و چرخش، و انتخاب زاویه مناسب ضربه است، که همه این عوامل، سرویس را به یک مهارت پیچیده و در عین حال تعیین‌کننده در نتیجه نهایی مسابقه تبدیل می‌سازد.

خطای سرویس والیبال 

موارد خطا در والیبال عبارتند از:

    • زدن توپ قبل از صدور سوت داور
    • تأخیر بیش از ۸ ثانیه در انجام سرویس پس از سوت داور
    • تماس پا یا هر قسمت دیگر از بدن با خط سرویس هنگام ضربه زدن
    • خروج توپ از زمین بدون تماس با بازیکنان حریف (خطای Out)
    • سرویس زدن خارج از نوبت یا ترتیب مقرر
    • گرفتن، پرتاب کردن یا نگه داشتن توپ به جای ضربه زدن صحیح

خطاهای رایج در سرویس والیبال

۱. تأخیر در سرویس
بازیکن پس از شنیدن سوت داور، حداکثر ۸ ثانیه فرصت دارد تا توپ را سرویس کند. اگر این زمان سپری شود و سرویس انجام نگیرد، خطای تأخیر ثبت می‌شود. علاوه بر این، سرویس‌هایی که قبل از سوت داور زده شوند، نیز معتبر نیستند و خطا محسوب می‌شوند.

۲. قرارگیری پا روی خط سرویس یا ورود به زمین
در زمان زدن سرویس، بازیکن نباید پاهایش روی خط انتهای زمین یا داخل زمین قرار گیرد. این خط، مرز مشخصی برای اجرای سرویس است. حتی اگر کف پا تنها کمی روی خط باشد یا هنگام پرش یا فرود داخل زمین قرار گیرد، این عمل خطای سرویس محسوب می‌شود.

۳. خارج بودن توپ از محدوده مجاز
توپ باید در هنگام عبور از تور، از داخل ناحیه بین دو آنتن عبور کند. اگر توپ خارج از این ناحیه وارد زمین حریف شود یا با تور تماس پیدا کند و خارج گردد، خطا است. همچنین، برخورد توپ با موانع بیرونی مانند سقف، دیوار یا تورهای کناری، خطا محسوب می‌شود.

خطاهای سرویس در والیبال 

۴. تماس ناقص با توپ
در زمان سرویس، اگر بازیکن توپ را پرتاب کند ولی به آن ضربه نزند و توپ وارد زمین حریف نشود، این خطا است. به عبارت دیگر، تماس باید کامل و با ضربه مستقیم باشد؛ گرفتن، پرتاب یا رها کردن توپ بدون ضربه، خطای سرویس محسوب می‌شود. همچنین، بازیکن نمی‌تواند توپ را دوباره به زمین بزند یا بگیرد و مجدداً ضربه بزند.

۵. خطای ترتیب چرخش
اگر تیم در اجرای چرخش نوبتی خود نادرستی کند و بازیکن در موقعیت اشتباه سرویس بزند، این خطا است. در این حالت، امتیاز به تیم مقابل داده می‌شود و بازی ادامه با سرویس تیم حریف است.

۶. سرویس توسط بازیکن غیرمجاز
در فرآیند چرخش تیمی، تنها بازیکن مقرر و مجاز برای زدن سرویس است. اگر بازیکنی که نوبت او نیست سرویس بدهد، این عمل خطای سرویس محسوب می‌شود. داوران با بررسی وضعیت چرخش و تعیین جایگاه بازیکنان، این خطا را تشخیص می‌دهند.

قوانین تعویض والیبال 

۱. تعریف تعویض در والیبال

  • در والیبال، تعویض زمانی است که یک بازیکن از زمین خارج شده و بازیکن دیگری جای او را در زمین می‌گیرد. این عمل باید با هماهنگی داور انجام شده و طبق قوانین مشخص صورت گیرد.

۲. شرایط و قوانین تعویض

  • تعویض تنها زمانی مجاز است که توپ در جریان بازی نباشد، مانند بین امتیازها یا قبل از سرویس.
  • بازیکن جدید باید در همان جایگاهی قرار گیرد که بازیکن خارج شده قرار داشت، و این تعویض باید در همان محل (پوزیشن) انجام شود.
  • در طول یک ست، هر بازیکن اصلی و جانشین او می‌توانند فقط یک بار جای یکدیگر را بگیرند و تعویض‌های بیشتر در بین آن‌ها مجاز نیست.

۳. محدودیت تعداد تعویض‌ها

  • هر تیم در هر ست حداکثر می‌تواند ۶ بار تعویض انجام دهد.
  • این تعداد شامل ورود بازیکنان جدید است؛ یعنی تیم می‌تواند حداکثر ۶ بازیکن را وارد و خارج کند، نه اینکه ۶ بازیکن مختلف وارد شوند.
  • هر بازیکن تنها یک‌بار می‌تواند وارد زمین شده و یک‌بار خارج شود، مگر اینکه مجدداً جای خودش را بگیرد. در غیر این صورت، نمی‌توان یک بازیکن را چندین بار تعویض کرد و برگرداند، مگر بر اساس قوانین خاص و در موارد استثنا.

قانون تعویض در والیبال

۴. روش اعلام تعویض

  • بازیکنانی که قصد تعویض دارند، باید درخواست خود را به صورت رسمی و با هماهنگی داور چهارم یا داور اول اعلام کنند. مربی باید این درخواست را به داور اطلاع دهد.
  • در زمان انجام تعویض، بازیکنان واردشونده و خارج‌شونده باید در منطقه تعویض، که نزدیک خط عرضی و مقابل میز داور است، قرار گیرند و منتظر اجازه رسمی داور باشند.
  • اگر تعویض بدون اعلام و اجازه داور انجام شود، داور می‌تواند آن را رد و عمل را بی‌اعتبار کند و حتی تیم خاطی را جریمه کند.

۵. تعویض اضطراری

  • در موارد اضطراری، مثلا اگر بازیکن به دلیل آسیب‌دیدگی نتواند بازی کند، تیم مجاز است از تعویض اضطراری بهره‌مند شود.
  • در این حالت، هر بازیکن دیگری، حتی اگر در ترکیب اصلی نباشد، می‌تواند جای او را بگیرد، اما این عمل باید با تأیید داور و تیم پزشکی انجام شده و فقط در شرایط اضطراری مجاز است.
  • این نوع تعویض باید به سرعت و با رعایت قوانین انجام شود تا بازی ادامه یابد.

قوانین تعویض بازیکن والیبال 

۶. نقش لیبرو در تعویض‌ها

  • بازیکن لیبرو در والیبال به قوانین خاصی برای ورود و خروج نیاز دارد. او مشمول محدودیت‌های تعویض معمول نیست و هر زمان که نیاز باشد، می‌تواند وارد یا خارج شود.
  • ورود و خروج لیبرو در شمارش ۶ تعویض هر ست قرار نمی‌گیرد و محدودیت تعداد ندارد، اما این عمل باید از ناحیه مخصوص لیبرو که در خط عقب است انجام گیرد و فقط با بازیکنان خط عقب جایگزین می‌شود.

۷. خطاهای مربوط به تعویض

  • وارد کردن بازیکن به زمین بدون اجازه داور
  • انجام تعویض در مکان نادرست یا خارج از ناحیه مشخص (مثلاً در خط جلو یا در محل نامناسب)
  • بیشتر از تعداد مجاز تعویض در یک ست، که بسته به قوانین مسابقه می‌تواند ۶ بار باشد (در صورت نبود لیبرو) یا بیشتر در صورت وجود لیبرو و قوانین خاص آن مسابقه

تعویض بازیکنان در والیبال  

تعویض بازیکن در والیبال نقش بسیار مهم و استراتژیک دارد و می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نتیجه نهایی مسابقه بگذارد. برخلاف ورزش‌هایی مانند فوتبال که تعداد تعویض‌ها محدود است و اغلب برای دلایل فیزیکی انجام می‌شود، در والیبال تعویض‌ها بیشتر بر اساس نیازهای تاکتیکی تیم صورت می‌گیرد. تیم‌ها از این تغییرات زمانی استفاده می‌کنند که بخواهند روند بازی را تغییر دهند، خط دفاع خود را تقویت کنند، قدرت تهاجمی را افزایش دهند یا سطح تمرکز و هماهنگی تیم را حفظ کنند.

تعویض در والیبال 

مربیان با استفاده هوشمندانه و استراتژیک از تعویض‌ها، می‌توانند نقاط ضعف تیم خود را برطرف کرده یا از ضعف‌های حریف بهره‌برداری کنند. همچنین، تعویض‌ها فرصت کوتاهی برای استراحت بازیکنان اصلی فراهم می‌آورند که این امر به حفظ سطح انرژی و تمرکز آنان در طول مسابقه کمک می‌کند.

با وجود مزایای فراوان، قوانین سخت‌گیرانه‌ای درباره تعداد و نحوه انجام تعویض‌ها در والیبال وجود دارد؛ نادیده گرفتن این قوانین ممکن است منجر به جریمه یا از دست دادن امتیاز شود. بنابراین، داشتن دانش کامل و دقیق درباره قوانین مربوط به تعویض‌ها برای بازیکنان، مربیان و تماشاگرانی که می‌خواهند درک عمیق‌تری از تاکتیک‌های والیبال پیدا کنند، ضروری است.

خطای تعویض بازیکن در والیبال

خطای تعویض بازیکن در والیبال

۱. تعویض بیش از حد مجاز
در هر ست، تیم تنها می‌تواند ۶ بار تعویض انجام دهد. اگر تعداد این تعویض‌ها بیشتر از این حد باشد، داور تعویض را نمی‌پذیرد و در صورت اجرای آن، خطای تعویض محسوب می‌شود.

۲. ورود به زمین بدون تأیید داور
هر تعویض باید پس از اعلام و تأیید رسمی مربی و داور انجام شود. اگر بازیکن بدون اجازه داور وارد زمین شود، این عمل خطای تعویض است و ممکن است جریمه یا اخطار در پی داشته باشد.

۳. تعویض غیرقانونی (بازیکن اشتباه)
بازیکن جایگزین باید مستقیماً جای همان بازیکنی را بگیرد که قبلاً در زمین بوده است. در صورت انجام تعویض به گونه‌ای که بازیکن واردشونده جای فرد اشتباهی را بگیرد، این خطا تلقی می‌شود و ممکن است جریمه شود.

۴. تعویض از مکان اشتباه
تعویض فقط باید در منطقه مخصوص کنار داور دوم صورت گیرد. اگر بازیکن از ناحیه‌ای دیگر وارد زمین شود یا بدون هماهنگی با داور، این عمل خطای قانون محسوب می‌شود و ممکن است منجر به جریمه یا خطا شود.

خطا در تعویض والیبال

۵. تعویض لیبرو با بازیکن غیرمجاز
لیبرو تنها مجاز است با یک بازیکن خط عقب جایگزین شود و این عملیات باید از منطقه مشخص لیبرو در زمین صورت گیرد. اگر لیبرو از ناحیه نادرستی، مثلا با بازیکن خط جلو یا از مکان اشتباه، وارد یا خارج شود، این عمل قانون‌شکنی محسوب می‌شود.

۶. خطای تأخیر در تعویض
اگر تیم زمان زیادی برای انجام تعویض صرف کند یا مربی باعث توقف یا وقفه در روند بازی شود، داور می‌تواند تیم را جریمه کند و خطای تأخیر در تعویض را ثبت کند.

۷. تعویض بازیکنی که قبلاً بازی را ترک کرده است
در هر ست، هر بازیکن فقط می‌تواند یک بار وارد زمین شده و سپس خارج شود. اگر بازیکن قبلاً وارد و خارج شده باشد، دیگر نمی‌تواند مجدداً وارد شود. اگر چنین تلاشی صورت گیرد، داور تعویض را نپذیرفته و عمل خطای محسوب می‌شود.

چرخش در والیبال 

در والیبال، قانون چرخش (Rotation) یکی از اصول پایه و مهم است که نقش کلیدی در نظم و ساختار تیمی ایفا می‌کند. هر تیم متشکل از شش بازیکن است که در دو خط مجزا قرار می‌گیرند: سه بازیکن در خط جلویی (پشت تور) و سه بازیکن در خط پشتی (در پشت تور). بر اساس قوانین، بازیکنان باید بر اساس ترتیب مشخص و چرخش نوبتی در موقعیت‌های مختلف قرار گیرند و این روند باید رعایت شود تا تیم بتواند بازی منظم و قانون‌مندانه‌ای داشته باشد.

قوانین چرخش در والیبال

در والیبال، موقعیت بازیکنان بر اساس شماره‌های ۱ تا ۶ مشخص می‌شود و هر بازیکن ملزم است در جایگاه تعیین‌شده قرار گیرد. پس از هر کسب امتیاز توسط تیم دریافت‌کننده سرویس، تمامی بازیکنان آن تیم باید در جهت عقربه‌های ساعت، یک جایگاه به جلو بچرخند. این چرخش منظم و برنامه‌ریزی شده، به حفظ نظم و رعایت قوانین چرخش تیم کمک می‌کند و نقش مهمی در استراتژی و هماهنگی تیم دارد.

قوانین چرخش والیبال 

در والیبال، این چرخش منظم تضمین می‌کند که تمامی بازیکنان در طول مسابقه در تمامی نقاط زمین به بازی بپردازند و ترتیب حرکت آنها در طول هر ست ثابت بماند. هدف اصلی از اجرای این قانون، برقراری تعادل میان وظایف تهاجمی و تدافعی در زمین، و جلوگیری از جابه‌جایی‌های نادرست و غیرقانونی است. این نظام چرخش، علاوه بر حفظ نظم، به هماهنگی تیم کمک می‌کند و نقش مهمی در استراتژی کلی بازی ایفا می‌کند.

دریافت در والیبال 

در والیبال، دریافت‌کننده‌ها که اغلب در خط دفاعی قرار دارند، نیازمند مهارت‌های استثنایی در پیش‌بینی مسیر توپ، انعطاف‌پذیری بدنی بالا و تمرکز ذهنی دقیق هستند. لیبرو، به عنوان یک متخصص در زمینه دفاع و دریافت، نقش کلیدی در این حوزه‌ها ایفا می‌کند و با تمرکز بر مهارت‌های فنی و استراتژیک، در بهبود روند دفاعی تیم نقش مهمی دارد.

در سطح حرفه‌ای، هماهنگی مؤثر بین دفاع روی تور و دریافت در بخش پشتی زمین می‌تواند فشار زیادی بر تیم حریف وارد کند و مانع از اجرای حملات قدرتمند آنان شود. بسیاری از امتیازات حساس و سرنوشت‌ساز، نتیجه دفاع‌های موفق و دریافت‌های بی‌نقص هستند که می‌توانند مسیر بازی را به نفع تیم تغییر دهند.

خطای دفاع والیبال

۳. پریدن برای دفاع در منطقه عقب زمین:
بازیکنان خط عقب مجاز به انجام دفاع روی تور نیستند. اگر یکی از بازیکنان خط عقب برای بلاک بپرد یا در دفاع روی تور مشارکت کند، این عمل خطای دفاع محسوب می‌شود و جریمه در پی دارد.
این قانون به منظور حفظ تعادل و امنیت بازیکنان و جلوگیری از برخوردهای خطرناک است.

۴. دفاع در برابر سرویس دفاع (بلاک):
در مقابل سرویس، انجام بلاک یا پریدن برای دفاع از توپ در حین سرویس حریف کاملاً غیرقانونی است.
بازیکنان نباید در حین اجرای سرویس، جلوی مسیر توپ بپرند یا دست بالا ببرند، زیرا این کار ممکن است منجر به خطای خط مقدم یا خطر برخورد شود.
هدف این قانون، تضمین امنیت بازیکنان و نظم صحیح در شروع بازی است.

این قوانین برای حفظ ایمنی، نظم و عدالت در مسابقه وضع شده‌اند و رعایت آن‌ها اهمیت زیادی دارد.

خطای دریافت در والیبال

۱. توپ‌گیری دو ضرب (Double Touch):
اگر بازیکن هنگام دریافت توپ، آن را در دو تماس جداگانه کنترل کند—مثلاً ابتدا با ساعد و سپس با شانه—این عمل خطای دو ضرب محسوب می‌شود.
با این حال، در حالت دفاع روی ضربه‌ی حریف (مثلاً توپ تند و غیرقابل‌پیش‌بینی)، داور ممکن است در صورت تماس‌های دوبل چشم‌پوشی کند و این خطا اعلام نشود.

۲. توپ نگه‌داشته شده (Catch or Lift):
اگر بازیکن توپ را نگه دارد، بکشد یا با تأخیر زیاد هدایت کند، این عمل خطای نگه‌داشتن توپ محسوب می‌شود.
در این حالت، تماس با توپ باید سریع و ضربه‌ای باشد، نه چسبنده یا لغزنده. هرگونه نگه‌داشتن، کشیدن یا تأخیر در هدایت توپ، خطای قانون است و جریمه دارد.

این قوانین برای حفظ سرعت، منظم بودن بازی و جلوگیری از خطاهای غیرقانونی وضع شده‌اند.

خطای دریافت والیبال

۳. تماس اشتباه با پا یا بخش‌های غیرمجاز بدن:
بر اساس قوانین جدید، تماس توپ با هر بخشی از بدن مجاز است؛ اما اگر تماس به گونه‌ای باشد که منجر به نگه‌داشتن، تغییر مسیر غیرطبیعی توپ یا ایجاد مزاحمت شود، این عمل خطای قانون محسوب می‌شود.
مثلاً، اگر بازیکن با پا یا هر بخش دیگری به گونه‌ای تماس بگیرد که توپ را نگه دارد یا مسیر طبیعی آن را تغییر دهد، خطا اعلام می‌شود.

۴. دریافت با پاس بالا در جلو زمین و حمله پس از آن:
اگر بازیکن لیبرو یا هر بازیکن در خط عقب، پاس بالادستی (پاس بالا) بدهد و هم‌تیمی در منطقه جلو توپ را بالای تور بزند، این حرکت ممکن است در صورت حضور لیبرو و رعایت نکردن قوانین، خطا محسوب شود.
در واقع، چون لیبرو مجاز به حمله در منطقه جلو نیست، اگر هم‌تیمی پس از دریافت پاس بالا، توپ را حمله کند، این عمل می‌تواند خطای بازی باشد. این قانون برای حفظ نظم و جلوگیری از سوء استفاده در نوع بازی است.

قوانین دفاع والیبال

در والیبال، قوانین مربوط به دفاع (بلوک) به شرح زیر است:

تعریف بلوک:
بلوک زمانی است که یکی یا چند بازیکن در نزدیکی تور، با دست‌های بلند و هماهنگ تلاش می‌کنند تا توپ حمله‌ای حریف (معمولاً آبشار) را متوقف یا دفع کنند و از عبور توپ از تور جلوگیری نمایند.

شرایط و نکات کلیدی در دفاع:

  • موقعیت: دفاع باید در نزدیکی تور انجام شود؛ بازیکن نمی‌تواند در فاصله دور از تور توپ را بلوک کند.
  • تماس با توپ: بازیکن می‌تواند دست‌هایش را وارد فضای تیم حریف کند، مشروط بر اینکه تماس در هنگام ضربه حریف یا پس از آن باشد.
  • هدف: دفاع موفق یعنی مانع ورود توپ به زمین یا بازگرداندن توپ به زمین حریف با استفاده از دست یا بازو.
  • تماس توپ با دست در بلوک: تماس توپ با دست یا بازو در بلوک، به عنوان یک تماس حساب نمی‌شود و تیم پس از آن هنوز مجاز است تا سه ضربه برای ادامه بازی داشته باشد.
  • لمس تور: لمس تور هنگام دفاع، اگر منجر به ایجاد مزیت ناعادلانه یا مزاحمت برای بازی حریف شود، خطا محسوب می‌شود.
  • محدودیت بازیکنان: دفاع فقط برای بازیکنان خط جلو مجاز است. بازیکنان خط عقب و لیبرو حق انجام دفاع یا تلاش برای دفاع ندارند.

این قوانین، بر حفظ عدالت و نظم در بازی تأکید دارند و نقش مهمی در استراتژی تیم‌ها ایفا می‌کنند.

قوانین دریافت والیبال

در والیبال، قوانین مربوط به دریافت (Receive/Dig/Pass) به شرح زیر است:

تعریف دریافت:
دریافت شامل عملیات گرفتن توپ پس از سرویس یا دفاع در برابر حملات زمینی (مانند آبشار یا ضربات دیگر حریف) است. این مهارت بیشتر توسط بازیکنان در خط عقب و به ویژه لیبرو انجام می‌شود.

شرایط و قوانین دریافت:

  • هدایت توپ: بازیکن هنگام دریافت باید توپ را به سمت پاسور هدایت کند تا ادامه حمله ممکن شود.
  • حرکات فنی: در حین دریافت، بازیکن می‌تواند به زمین بیفتد، سر بخورد یا هر حرکت فنی دیگری برای حفظ توپ انجام دهد، به شرط آنکه تماس با توپ با قوانین تماس توپ تضاد نداشته باشد.
  • ضربه تمیز: دریافت باید با ضربه‌ای تمیز و بدون نگه‌داشتن یا پرتاب توپ انجام شود. نگه‌داشتن یا پرتاب توپ خطا محسوب می‌شود.
  • تماس با بدن: تماس توپ با هر قسمت از بدن مجاز است، به شرط آنکه ضربه طبیعی و سریع باشد.
  • نوع تماس: دریافت سرویس یا حمله می‌تواند با ساعد، کف دست، پشت دست یا حتی پا انجام شود.
  • وظیفه لیبرو: وظیفه اصلی بازیکنان عقب زمین، به‌ویژه لیبرو، در دریافت سرویس است. لیبرو حق حمله یا دفاع در تور ندارد، اما نقش بسیار مهمی در کنترل توپ پس از سرویس و حفظ توازن تیم دارد.

این قوانین، تضمین‌کننده بازی منظم، سریع و عادلانه در والیبال هستند و نقش کلیدی در استراتژی تیم‌ها دارند.

خطای دفاع در والیبال

در والیبال، قوانین مربوط به تماس با تور و عبور دست از بالای تور به شرح زیر است:

۱. تماس با تور هنگام دفاع:
اگر بازیکن مدافع هنگام بالا رفتن برای بلوک یا دفاع، با قسمت بالایی تور تماس پیدا کند، داور خطا اعلام می‌کند.
تماس‌های خفیف ممکن است نادیده گرفته شوند، اما هر حرکتی که منجر به تغییر شکل تور، کشیدگی یا مزاحمت برای حریف شود، خطای قانون محسوب می‌شود.

۲. عبور دست از بالای تور و ایجاد مزاحمت:
بازیکن دفاع‌کننده مجاز است پس از ضربه حریف، دستانش را از بالای تور عبور دهد تا توپ را بگیرد یا دفاع کند، اما باید در زمان مناسب و پس از ضربه حریف باشد.
اگر قبل از ضربه‌ی حمله‌کننده، دست از تور عبور داده و مانع حرکت حریف شود، این عمل خطا است.
این خطا معمولاً در اثر عجله یا اشتباه در زمان‌بندی رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به جریمه شود.

این قوانین برای حفظ امنیت بازیکنان، نظم بازی و جلوگیری از مزاحمت‌های غیرقانونی طراحی شده‌اند.

لیبرو در والیبال

در والیبال مدرن، لیبرو نقش بسیار مهم و تخصصی دارد که برای تقویت استحکام خط دفاعی تیم طراحی شده است. این بازیکنان عموماً کوتاه‌قدتر، چابک‌تر و سریع‌تر هستند و در مهارت‌هایی مانند دریافت، توپ‌گیری و دفاع زمینی (دیگ) تبحر خاصی دارند.

لیبروها همواره در منطقه پشتی زمین فعال هستند و مجاز به حضور در منطقه جلویی یا انجام حرکات تهاجمی نیستند. بر خلاف سایر بازیکنان، آن‌ها نمی‌توانند سرویس بزنند، دفاع روی تور (بلوک) انجام دهند یا از بالای تور حمله کنند. نقش اصلی آن‌ها تمرکز بر کنترل توپ‌های سرویس، دفاع قدرتمند و حفظ استحکام در خط پشتی است، که این امر نقش کلیدی در استراتژی تیم ایفا می‌کند.

نقش لیبرو در والیبال

قانون استفاده از لیبرو از اوایل دهه ۲۰۰۰ وارد قوانین بین‌المللی والیبال شد تا پویایی، تحرک و عمق تاکتیکی بازی‌ها افزایش یابد. وظیفه اصلی لیبرو، حفظ توپ در جریان بازی، کنترل و هدایت دریافت‌های سرویس و دفاع در برابر حملات تیم حریف است.

حضور یک لیبرو ماهر می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روند بازی داشته باشد. او این امکان را به تیم می‌دهد که از بازیکنان بلندقدتر در خط حمله بهره‌مند شوند و در عین حال، به عنوان یک متخصص دفاعی، نقش حیاتی در خط پشتی ایفا کند.

در واقع، لیبرو را می‌توان قلب تپنده خط دفاعی تیم نامید؛ بسیاری از رالی‌های نفس‌گیر، بازگشت‌های تماشایی و حفظ جریان بازی، مرهون تلاش و مهارت‌های این بازیکنان پرتلاش است. این نقش استراتژیک، به تیم‌ها کمک می‌کند تا در بازی‌های طولانی و رقابتی، بهتر عمل کنند و کنترل بیشتری بر روند مسابقه داشته باشند.

خطای لیبرو در والیبال 

۱. ورود یا خروج از زمین از ناحیه غیرمجاز

لیبرو باید تنها از طریق منطقه مشخص کنار خط انتهایی وارد یا خارج شود.
هرگونه ورود یا خروج از کناره‌های زمین یا نقاط دیگر، خطا محسوب می‌شود و مقررات را نقض می‌کند.

۲. حضور همزمان دو لیبرو در زمین

در والیبال مدرن، تیم‌ها می‌توانند دو لیبرو در لیست داشته باشند، اما در هر لحظه فقط یکی از آن‌ها مجاز است در زمین باشد.
در صورت ورود هم‌زمان دو لیبرو، داور بازی متوقف شده و خطا اعلام می‌کند و بازی باید مجدداً آغاز شود.

۳. زدن ضربه حمله

لیبرو حق ندارد توپ را در ارتفاع بالای لبه تور (بالای تور) و به سمت زمین حریف بزند، حتی در صورت تصادفی بودن.
اگر چنین ضربه‌ای زده شود، حتی اگر با هدف پاس باشد، داور آن را خطای حمله در نظر می‌گیرد و بازی متوقف می‌شود.

خطای لیبرو والیبال

۶. تغییر نامنظم یا بیش از حد تعویض‌ها

تعداد تعویض‌های لیبرو در هر ست محدود نیست و می‌تواند چندین بار انجام شود، اما باید طبق نظم مشخص و با تأیید داور دوم صورت گیرد.
تعویض‌های بی‌نظم، سریع یا بدون اجازه داور می‌تواند منجر به خطای بازی و توقف مسابقه شود.

۷. پاس بالای دست (Overhand Set) در منطقه جلو زمین

اگر لیبرو در منطقه جلویی زمین (منطقه حمله) پاس بالای دست بدهد و هم‌تیمی‌اش توپ را بالای لبه تور بزند، این عمل یک خطای تاکتیکی محسوب می‌شود.
برای جلوگیری از این خطا، لیبرو باید در منطقه عقب باشد یا از ساعد برای پاس دادن استفاده کند، چون پاس بالای دست در منطقه جلویی خلاف قوانین است و می‌تواند فرصت حمله حریف را فراهم کند.

قوانین لیبرو در والیبال

قوانین لیبرو در والیبال

۱. نقش تاکتیکی لیبرو

  • مربیان اغلب از لیبرو برای تقویت دریافت‌های سرویس و دفاع در برابر حملات سریع و تند حریف استفاده می‌کنند.
  • لیبرو معمولاً در بازی‌های طولانی، رالی‌های زیاد و موقعیت‌هایی که نیاز به واکنش سریع است، بسیار فعال است و با حرکات سریع، تصمیم‌گیری آنی و کنترل مناسب، فرصت ادامه بازی را برای تیمش فراهم می‌کند.
  • بسیاری از لیبروها در تیم‌های ملی و باشگاهی به عنوان ستارگان شناخته می‌شوند و نقش مهمی در موفقیت تیم دارند، زیرا توانایی حفظ روند بازی و جلوگیری از امتیازات حریف را دارند.

۲. ویژگی‌های ظاهری لیبرو

  • لیبرو باید لباس متفاوتی نسبت به سایر اعضای تیم بپوشد تا به راحتی قابل شناسایی باشد.
  • این لباس باید از نظر رنگ و طرح کاملاً متمایز باشد و به وضوح از لباس‌های دیگر بازیکنان تیم متمایز باشد، تا هم داوران و هم تماشاگران بتوانند حضور و نقش او را در زمین به سرعت تشخیص دهند.
  • شماره‌ی لیبرو باید بر روی لباس به صورت واضح و طبق قوانین درج شده باشد، تا در هر لحظه به راحتی شناسایی شود و قوانین مربوط به شماره‌گذاری رعایت گردد.

قانون لیبرو در والیبال

۳. موقعیت و عملکرد لیبرو

  • لیبرو تنها در خط عقب زمین مجاز به بازی است و نمی‌تواند در خط جلو یا روی تور حضور یابد.
  • او نمی‌تواند سرویس بزند، دفاع در تور انجام دهد یا حمله از بالای تور داشته باشد.
  • در صورت ضربه زدن به توپ، اگر هر بخشی از بدن لیبرو از نوار بالای تور عبور کند (خصوصاً در حمله)، این عمل خطا محسوب می‌شود و بازی را مختل می‌کند.
  • لیبرو همچنین مجاز نیست از منطقه جلویی زمین پاس بالا (بالا دست) بدهد به گونه‌ای که هم‌تیمی‌اش بلافاصله از بالای تور به توپ ضربه بزند، مگر اینکه پاس با ساعد یا پشت دست باشد، که در این صورت مشکلی نیست.

۴. لیبروی دوم (در مسابقات حرفه‌ای)

  • در مسابقات حرفه‌ای، تیم‌ها می‌توانند دو لیبرو داشته باشند، اما در هر زمان فقط یکی از آن‌ها در زمین فعال است.
  • استفاده از لیبروی دوم نیازمند اعلام رسمی در برگه ترکیب تیم به داور قبل از شروع مسابقه است.
  • این قانون به تیم‌ها امکان می‌دهد تا در موارد خاص، از لیبروی دوم بهره‌مند شوند و در عین حال، نظم و قوانین مسابقه حفظ شود.

قوانین لیبرو والیبال 

۵. محدودیت‌های لیبرو

  • لیبرو نمی‌تواند کاپیتان تیم باشد، زیرا نقش او بیشتر در کنترل بازی و دفاع است و وظایف رهبری بر عهده دیگر بازیکنان است.
  • لیبرو حق ندارد توپ را در هوا برای حمله بلند کند، مخصوصاً اگر در منطقه جلویی باشد و هم‌تیمی‌اش از آن حمله بزند؛ این عمل خطا محسوب می‌شود.
  • لیبرو همچنین نمی‌تواند دفاع روی تور انجام دهد یا حتی تلاش برای دفاع در نزدیکی تور داشته باشد، چون نقش او محدود به خط پشتی است.

۶. تعویض‌های لیبرو

  • لیبرو تحت قوانین عادی تعویض نمی‌شود و می‌تواند در طول ست چندین بار وارد و خارج شود، بدون محدودیت تعداد.
  • او تنها با یکی از بازیکنان خط عقب، معمولاً توپ‌گیر یا دریافت‌کننده اصلی، جایگزین می‌شود.
  • ورود و خروج لیبرو باید از منطقه مشخص کنار خط انتهایی انجام شود، نه از کنار زمین، تا رعایت قوانین و نظم بازی حفظ شود.
  • در هر لحظه، فقط یک لیبرو مجاز است در زمین حضور داشته باشد، و تعویض‌های او باید طبق قوانین مشخص و رسمی انجام شود.

قانون های والیبال 

در والیبال، نحوه برخورد بازیکنان با تور یکی از جنبه‌های حیاتی و حساس قوانین این ورزش است. تور، که نقش یک حائل فیزیکی بین دو تیم را ایفا می‌کند، باید در طول بازی بدون تماس یا جابجایی از طرف بازیکنان باقی بماند.

بر اساس قوانین، بازیکنان هنگام پرش برای دفاع (بلوک) یا حمله، مجاز نیستند با بدن یا دست‌های خود با تور تماس پیدا کنند یا آن را جابجا نمایند. این نوع تماس می‌تواند هم برای تیم مقابل مزاحمت ایجاد کند و هم روند طبیعی بازی را مختل کند.
در صورت تماس مستقیم در حین ضربه زدن یا حرکت‌های دیگر، داوران این حرکت را خطای فنی اعلام کرده و امتیاز به حریف داده می‌شود.

بنابراین، حفظ فاصله مناسب از تور و کنترل دقت حرکات، برای هر بازیکن والیبال، مهارتی اساسی و ضروری است تا ضمن رعایت قوانین و جلوگیری از خطا، بازی منظم و منصفانه‌ای برگزار شود و تیم‌ها بهترین نتیجه را کسب کنند.

قوانین کامل والیبال 

در والیبال، رعایت دقیق قوانین مربوط به تماس با تور و عبور از خط میانی زمین نقش بسیار مهمی در حفظ منظم بودن بازی و تعیین نتیجه نهایی دارد. این قوانین از جمله اصول فنی و استراتژیک مهم در این ورزش محسوب می‌شوند.

بازیکنان حرفه‌ای با تمرین مداوم، کسب تجربه و تمرکز بالا، سعی می‌کنند از بروز این نوع خطاها جلوگیری کنند و در مسابقات حساس و مهم، عملکردی بی‌نقص ارائه دهند. این تلاش‌ها نه تنها به نفع تیم بلکه به ارتقاء سطح کیفی مسابقات کمک می‌کند.

مربیان نیز با آموزش دقیق و آگاهانه این قوانین، بازیکنان را برای مواجهه با فشارهای مسابقه، فشار الوقت و استرس‌های رقابتی آماده می‌سازند تا از اشتباهات پرهزینه و تاثیرگذار جلوگیری شود. در نتیجه، احترام و رعایت این قوانین، ضامن برگزاری مسابقات والیبال منظم، هیجان‌انگیز و عادلانه است و به افزایش لذت تماشاگران و رضایت تیم‌ها کمک می‌کند.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

ولاسکو مربی تیم والیبال زنان ایتالیاخصوصیات فیزیکی والیبالیست مصدومیت تیم ملی در لیگ ملت ها 

یک نظر

  1. چقد کامل و مفید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

© Copyright 2024, تمامی حقوق اين وبسايت متعلق به یازده اسپرت ميباشد