پدیده ورزش ایران در المپیک در تهران بود نه پاریس!

نتایج فوتبال سایت یازده اسپرت : رسول مهربانی، در دوره‌ای که همه تکواندوکاران اعزامی ایران به المپیک روی سکو رفتند، با گزارش‌هایش در ذهن‌ها ماندگار شد.

المپیک پاریس برای فدراسیون هادی ساعی بسیار شیرین بود و چهار تکواندوکار ایران به یک طلا، دو نقره و یک برنز ارزشمند دست پیدا کردند.

در این دوره گزارش‌های رسول مهربانی که در شبکه ورزش مبارزه‌های نمایندگان ایران را گزارش می‌کرد بسیار ماندگار شد. او با عبارات خاص، فریادها و توسلاتش در میان مسابقه توجه مخاطبان را به خودش جلب کرد. گزارش‌های مهربانی موافقان و مخالفانی دارد اما تسلط او به فنون و مدال آوری همه تکواندوکاران گزارش‌های او را ماندگار کرد.

رسول مهربانی کار خود را در رسانه به عنوان جایگزین محمدحسین میثاقی در شبکه استانی کرمانشاه آغاز کرده است. مصاحبه او را با خبرنگار ورزش سه می‌خوانید:

*ابتدا در مورد عملکرد تکواندوی ایران در المپیک صحبت کنید.
اتفاق بزرگی برای تکواندوی ایران رقم خورد چون ایران یکی از قطب‌های بزرگ و ستون‌های تکواندوی جهان است. ما بعد از کره جنوبی صاحب تکواندو هستیم و ما بعد از آنها تکواندو را ایرانیزه کردیم. در یک دهه اخیر تکواندوی ما حال و روز خوبی نداشت. یک بدنه مریض و نابسامان داشتیم و نتایج ما سینوسی و رو به پایین بود اما با آمدن آقای ساعی یک اتفاق بزرگ رقم خورد و تمام رکوردها در این المپیک جا‌به‌جا شد. دو بانوی ما صاحب مدال شدند و در قسمت آقایان هم رکورد المپیک آتن زده شد چون آنجا یک طلای هادی ساعی و یک برنز یوسف کرمی را داشتیم اما اینجا دو فینالیست دادیم و بچه‌ها کار بزرگی کردند. همه قرعه‌های ما سخت بود و از دور اول عنوان‌دار جهان یا المپیک بودند. یک طلا، دو نقره و یک برنز نتیجه‌ای فراتر از انتظار کارشناسان.

*گزارش‌های شما هم در این دوره وایرال شد.
این محبت مردم بود. من وارد آن فضا می‌شوم و بحث ذهن آماده و خلاقیت است. من وقتی گزارش می‌کردم انگار در خانه پیش دوستان و خانواده بودم. واکنش ها و اکت‌های من کاملا طبیعی بود و سعی نکردم ادا در بیاورم و شبیه کسی باشم. نگاه ملی و اعتقادی را کنار هم در گزارش‌هایم آوردم و مردم محبت داشتند و تیکه‌های جالب بداهه من را منتشر کردند و ارتباط گرفتند.

*وسط گزارش‌های‌تان یکسری توسلات را به کار می‌بردید.
ما ایرانی هستیم و بحث اعتقادی داریم. مثلا در روزمره می‌گوییم یاعلی مراقب باش نیفتی. وقتی به یک مسئله حساس می‌رسیم هم باید نگاه اعنقادی را داشت و هم ملی. وقتی می‌گویم یازهرا، یاعلی و یاامام رضا، این‌ها در بدنه زندگی ماست. این‌ها یک چیز طبیعی بود و به گفتنش از قبل فکر نکرده بودم. اینکه کجا آنها را بکار ببریم مهم است. من علاوه بر بحث اعتقادی از نمادهای ایرانی و ملی مثل آذرخش و تهمتن هم استفاده می‌کردم و باید در ایران اسلامی بحث اعتقادی و ملی کنار هم باشند.

*شما الگوی خاصی در گزارشگری دارید؟
من چون هم مجری هستم و هم گزارشگر از تمام بزرگان اجرا چیز یاد گرفتم. شاید در فوتبال مجریان باسابقه‌تری بودند که آنها بیشتر دیده می‌شدند. سعی می‌کنم از همه نکات مثبت را بگیریم ولی اینجور نیست که همان‌ها را اجرا کنم. من سعی کردم که مدل خودم را ارائه بدهم و روشم کاملا نو و بدیع است و این امضای کار من است.

*شما قبلا هم گزارش می‌کردید؟
من ۱۶سال است که در رسانه هستم. آقای محمدحسین میثاقی بعد از اینکه از کرمانشاه و شبکه استانی رفتند جای ایشان رفتم. من کشتی، فوتبال و رزمی گزارش می‌کرد. اصالتا کرمانشاهی هستم ولی سال‌ها ساکن تهرانم. بعد از رفتن آقای میثاقی من جای ایشان رفتم و آرام آرام این مسیر طی شد.

*الان فقط تکواندو گزارش می‌کنید؟
در حال حاضر من مجری شبکه ورزش در حوزه رزمی هستم و رقابت‌های رزمی را به عنوان مجری اجرا می‌کنم ولی تکواندو را نیز به صورت اختصاصی گزارش می‌کنم.

*به نظر می‌رسد مهم‌ترین گزارش شما در تقابل ناهید کیانی با کیمیا علیزاده رقم خورد و حساسیت بسیار بالا بود.
به نظرم یک دیدار فرا ورزشی بود و این جریان یک عقبه داشت و باید ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و ورزشی را با توجه به مخاطبین زیادی که داشت، در نظر بگیرم. ما هم از خانم علیزاده نام بردیم هم از خانم کیانی و در آخر به هر دو آن‌ها اشاره کردم و این فضا اولین بار بود که شکل گرفت‌. در دوره قبلی فضایی که وجود داشت، شاید به این بلوغ نرسیده بود اما بعد از این چهار سال با توجه به شرایطی که پیش آمده بود، من سعی کردم فضای دوقطبی کاذبی که در این سال‌ها ایجاد شده بود، در گزارش من وجود نداشته باشد و یک جایی این خط قطع بشود و جریان جدیدی شکل بگیرد.

اما برای من پرچم کشورم و کسی که زیر پرچم کشورم به میدان می‌رود، مهم است پس اگر در انتها به خانم کیانی با ذوق و شوق خاصی تبریک گفتم، شوق و ذوق برای هموطنم بود و کسی که الان اینجاست و دارد برای ما افتخارآفرینی می‌کند. البته به خانم علیزاده هم خسته نباشید گفتیم ولی ایشان از بلغارستان بودند اما برای ما خانم کیانی مهم بود.
به هر حال این موضوع نیاز به ظرافت و ذهن خلاق و باز داشت که بتواند همه این‌ها را با هم هماهنگ کند. اصلا می‌گوییم کار خانم علیزاده اشتباه بوده اما آن‌جا جایش نبود که ما به این اشتباه بپردازیم و اصلا آنجا وقت و جای مناسبی برای این نبود که بگوییم کار او اشتباه بوده یا درست.

*بهترین گزارشی که در مسابقات المپیک داشتید؟
دو سه تا گزارش به نظرم خوب بود؛ گزارش مسابقه مبینا نعمت‌زاده با حریف اسپانیایی که نایب‌قهرمان المپیک ۲۰۲۰ بود، مسابقه خیلی مهمی بود و پیروزی مقابل او می‌توانست مبینا را به مرحله بالاتر برساند و همچنین گزارش فینال آرین سلیمی و مبارزه ناهید کیانی با کیمیا علیزاده بهترین گزارش‌هایم بودند‌.

*به نظر شما از بین این سه گزارش، کدام‌یک بهتر بود؟
طبیعتا گزارش مسابقه آرین سلیمی در فینال که به مدال طلا رسیدیم، شوق و ذوق خاصی داشت. اما مسابقه کیمیا علیزاده و ناهید کیانی پرمخاطب‌تر بود.

*در حال حاضر صدای شما گرفته است، گزارش آخر هم همین‌طور.
خب آدم باید از جان و دل مایه بگذارد. سال‌هاست این کار را انجام می‌دهم و شرایط را می‌دانیم و حنجره‌هایمان پخته است، اما یک جاهایی فضا متفاوت می‌شود و شما باید در آن جو قرار بگیرید؛ من واقعا خودم را در پاریس می‌دیدم و دقیقا مثل کسی که کنار شیاپ چانگ ایستاده است. حق همه‌ی بچه‌ها مدال بود و خودم را مثل مردمی می‌دیدم که برای رسیدن به یک خواسته و جریانِ حق داد می‌زنند و می‌خواستم هیجان لازم را منتقل کنم و احساس می‌کنم این اتفاق افتاده است و گرفتگی صدا هم فدای سر مردم، چیز خاصی نیست. خود مردم هم متوجه شدند ریا و فیلم نبوده و حقیقت‌هایی بوده که گفته می‌شد.

*ری‌اکشن مردم نسبت به گزارش‌های شما بیش‌تر مثبت بود یا منفی؟
طبیعتا روزهای ابتدایی و با توجه به نتایج سال‌های گذشته تکواندو و همچنین آمادگی تکواندوکاران حاضر در مسابقات، به اندازه ما اطلاع نداشتند و مردم هنوز متوجه دلیل داد و فریادهای من نبودند اما بعدا فهمیدند. بعدش هم که صدایم گرفت سعی کردم بلندتر صحبت کنم که گرفتگی صدایم مشخص نباشد.

*بعد از کدام گزارش صدای‌تان گرفت؟
البته شرایط دیگری هم بود، یکی از دوستان آب یخ به ما داد و فقط به خاطر داد و فریادها نبود! در گزارش‌ بازی مبینا نعمت‌زاده با حریف اسپانیایی‌اش یکی از دوستان به ما آب یخ داد. من نزدیک بیست سال است که آب یخ نخوردم و آن لحظه متوجه نشدم و همین شد که صدایم گرفت.

*اصطلاحات خاصی را در گزارش‌هایتان به کار می‌بردید که به نظر می‌رسید اختراع خودتان است.
اختراع نیست، بداهه در آن لحظه بود. من هیچ‌کدام از اصطلاحاتی که به کار بردم از قبل آماده نکرده بودم و در لحظه می‌گفتم. مثلا به خانم کیانی گفتم «افسانه ایرانی»، «تهمینه ایرانی» یا به خانم نعمت‌زاده گفتم «مهربانوی ایرانی»، «مبینای ایران». برای آقای برخورداری از «تهمتن ایران» و برای سلیمی از «آذرخش ایرانی» استفاده کردم که همه آن‌ها در لحظه بر سر زبانم آمد‌.

*جمله «تیرآهن بر سر حریف خالی می‌کند» در کدام گزارش بود؟
فکر می‌کنم در گزارش مسابقه آرین سلیمی با حریف کروات یا حریف مکزیکی‌اش بود که فی‌البداهه بود و بستگی به خلاقیت گزارشگر دارد. یعنی باید آن‌قدر در آن لحظه ذهنت آماده باشد که بتوانی آن را به بهترین شکل روایت کنی و تحویل مخاطب بدهی که خودش را در آن فضا ببیند. مثلا حریف مکزیکی آرین سلیمی همه متوجه شدند که او جثه بزرگی داشت و بدنش به بدن تکواندوکاران نمی‌خورد که به او گفتم «غول مکزیکی». سعی می‌کردم در آن حساسیت کمی طنز به جا هم استفاده کنم که آنها لبخند بزنند.